εις τον αφρο της θαλασσας...

Παραδοσιακή Μουσική - Καντάδες

 Η μουσική και το τραγούδι αποτελούσαν και αποτελούν αχώριστο σύντροφο των ζακυνθινών. το τραγούδι αποτελεί κύριο μέρος στην ζωή των ζακυνθινών, οι οποίοι από τα παλαιότερα χρόνια έως σήμερα το χρησιμοποιούν για να εκφράσουν συναισθήματα χαράς ή λύπης. Η παρουσία και η σημασία που έδιναν οι ζακυνθινοί στη μουσική εντοπίζεται από τα χρόνια της αρχαιότητας, όπου για να τιμήσουν τον Πυθαγόρα, τύπωσαν νόμισμα με την μορφή του και την λύρα. Από τα παλιά χρόνια, στις γιορτές και τα πανηγύρια, τραγουδούσαν ομηρικά άσματα, αναφέρεται κιόλας και ο ραψωδός Σιμωνίδης, ο οποίος τραγουδούσε τα έπη του Αρχίλοχου.

 

Οι αρέκιες προέρχονται από την ιταλική λέξη A Orecchio, που σημαίνει «ακουστικώς» και είναι τα λαϊκά τραγούδια της Ζακύνθου που τα συναντάμε και στα υπόλοιπα νησιά της Επτανήσου. Είναι τραγούδια με ιδιαίτερο στυλ, που τραγουδιούνται με τέσσερις φωνές, χωρίς τη συνοδεία οργάνου. Η αρμονία τους είναι κάπως περίεργη, αφού πολλές φορές η 3η φωνή τραγουδάει ψηλότερα από την 1η φωνή. Αυτόν τον τρόπο οι ζακυνθινοί τον λένε «τέρτσα». Οι αρέκιες ξεκινούν με μια φωνή (σόλο) και κατόπιν η αρμονία συμπληρώνεται με τις άλλες φωνές που ακολουθούν.

Οι ζακυνθινές καντάδες (λέγονται και σερενάτες) είναι το δημοφιλέστερο είδος της έντεχνης επτανησιακής μουσικής. Είναι παλιά παραδοσιακά, πολυφωνικά, μουσικά κομμάτια για χορωδία και τραγουδιόνται με τη συνοδεία κιθάρας και μαντολίνου. Οι στίχοι έχουν ερωτικό περιεχόμενο και είναι μπολιασμένοι με την αγάπη για το ασθενές φύλλο. Άλλοι είναι γραμμένοι από στιχουργούς και άλλοι είναι αυτοσχέδιοι. Τα αρμονικά αυτά τραγούδια με την γλυκιά και νοσταλγική μελωδία και τους ρομαντικούς στίχους εξακολουθούν να προκαλούν ιδιαίτερη συγκίνηση.

 

Οι ζακυνθινές καντάδες και οι αρέκιες άρχισαν να διαμορφώνονται στα νεότερα χρόνια. Με την πτώση της Κρήτης και την κάθοδο των Κρητικών στο νησί, μεταφέρεται η κρητικο-βυζαντινή μουσική. Η ιταλική, επίσης, μουσική έχει βαθιά επίδραση στην τοπική μουσική. Στην πορεία όμως διαμορφώνεται η επτανησιακή, που δεν είναι ούτε ιταλική, ούτε κρητική, μα καθαρά επτανησιακή. Η μουσική είναι για τους ζακυνθινούς έκφραση και αντανάκλαση των ιστορικών συνθηκών που διαμορφώνουν τον ζακυνθινό πολιτισμό. Η ζακυνθινή καντάδα αποτελεί την πιο αγαπημένη μουσική για το λαό. Πρόκειται για μια αρμονική σύνθεση των πιο υψηλών αισθημάτων του λαού της Ζακύνθου σε ομορφιά, χάρη και έκφραση που δίνει τόνο στη ζωή και στο ωραίο.